ศูนย์สุขภาพจิต

1. บริการสำหรับผู้ที่ยังสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ แต่ต้องการความช่วยเหลือด้านสุขภาพจิต

• การให้คำปรึกษาและประเมินสุขภาพจิต
• ตรวจคัดกรองภาวะซึมเศร้า ไบโพลาร์ วิตกกังวล PTSD ฯลฯ
• ใช้เครื่องมือทางจิตวิทยา เช่น แบบทดสอบทางจิตวิทยา หรือ AI วิเคราะห์พฤติกรรม

2. การบำบัดทางจิตวิทยา (Psychotherapy & Counseling)

• จิตบำบัดรายบุคคลหรือกลุ่ม เช่น CBT (Cognitive Behavioral Therapy)
• ดนตรีบำบัด หรือการทำสมาธิ

3. การรักษาด้วยยา (Medication Management)
4. โปรแกรมฟื้นฟูสุขภาพจิต (Mental Health Rehabilitation Program) กิจกรรมบำบัด
5. สายด่วนสุขภาพจิต โทรศัพท์ให้คำปรึกษา 24 ชั่วโมง

สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงและจำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด ดูแลในหอผู้ป่วยจิตเวช โดยมีทีมแพทย์ พยาบาล นักจิตวิทยา และนักกิจกรรมบำบัด นักดนตรีบำบัดให้บริการ เฝ้าระวังภาวะอารมณ์และพฤติกรรมที่อาจเป็นอันตรายต่อตนเองและผู้อื่น

คลินิกแสงตะวัน ทางออกสำหรับผู้ที่ต้องการเลิกยาเสพติดและฟื้นฟูจิตใจ
โรงพยาบาลกรุงเทพพัทยาเข้าใจถึงความยากลำบากของผู้ที่เผชิญกับปัญหาการเสพติดและปัญหาสุขภาพจิต เราจึงได้จัดตั้ง “คลินิกแสงตะวัน” สถานพยาบาลที่ได้รับการรับรองจาก กองควบคุมวัตถุเสพติด สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข (ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 178) ตั้งแต่วันที่ 18 กรกฎาคม 2545 โดยให้บริการบำบัดรักษาผู้เสพยาเสพติดและดูแลผู้ป่วยจิตเวชอย่างครบวงจร ทั้งแบบผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยใน บำบัดรักษาผู้เสพยาเสพติด โปรแกรมบำบัดที่ออกแบบเฉพาะบุคคล เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเลิกใช้สารเสพติดได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ

บำบัดรักษาผู้เสพยาเสพติด

• โปรแกรมบำบัดที่ออกแบบเฉพาะบุคคล เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเลิกใช้สารเสพติดได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
• การดูแลโดยทีมแพทย์และผู้เชี่ยวชาญด้านยาเสพติดที่มีประสบการณ์
• การให้คำปรึกษาและสนับสนุนทางจิตใจ เพื่อฟื้นฟูสภาพจิตใจของผู้ป่วย

ดูแลผู้ป่วยจิตเวช

• การวินิจฉัยและรักษาโรคทางจิตเวชต่างๆ เช่น โรคซึมเศร้า โรควิตกกังวล โรคไบโพลาร์
• การให้คำปรึกษาและบำบัดทางจิตใจ โดยนักจิตวิทยาและจิตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
• การดูแลแบบองค์รวม เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข

วัตถุประสงค์

• เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเลิกใช้สารเสพติดได้โดยไม่เกิดอาการทรมานและภาวะแทรกซ้อน
• ลดภาระของสังคมและครอบครัวที่เกิดจากการกระทำของผู้เสพสารเสพติด
• ฟื้นฟูสภาพจิตใจของผู้ป่วยให้กลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปรกติ

โรคจิตเวช คือ เป็นความผิดปกติที่ส่งผลกระทบต่อความคิด อารมณ์ และพฤติกรรมของบุคคล ทำให้เกิดความทุกข์ทรมานหรือความบกพร่องในชีวิตประจำวัน อาการอาจมีตั้งแต่เล็กน้อยไปจนถึงรุนแรงและส่งผลต่อการดำรงชีวิตของผู้ป่วย

1. ประเภทของโรค

• โรคซึมเศร้า (Depressive Disorders) อารมณ์ซึมเศร้า ขาดความสนใจหรือความสุขในกิจกรรมต่าง ๆ, นอนไม่หลับหรือหลับมากเกินไป,ความรู้สึกผิดและไร้ค่า,มีความคิดเกี่ยวกับการทำร้ายตัวเองหรือฆ่าตัวตาย
• โรควิตกกังวล (Anxiety Disorders) รู้สึกกังวลหรือกลัวอย่างมาก แม้ไม่มีเหตุผลชัดเจน ใจสั่น เหงื่อออก ตัวสั่น,หลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่ทำให้เกิดความวิตกกังวล,ปัญหาการนอนและความสามารถในการมีสมาธิ
• โรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) มีช่วงอารมณ์ขึ้นสูง (mania) และช่วงอารมณ์ซึมเศร้า,ช่วง mania: คึกคักเกินไป ใช้จ่ายฟุ่มเฟือย คิดเร็ว พูดเร็ว,ช่วงซึมเศร้า: ขาดพลังงาน สิ้นหวัง ไม่มีสมาธิ
• โรคจิตเภท (Schizophrenia) อาการประสาทหลอน (เห็นหรือได้ยินสิ่งที่ไม่มีอยู่จริง) ความคิดหลงผิดและไม่เป็นเหตุเป็นผล,พฤติกรรมและคำพูดที่ไม่สอดคล้องกัน,ขาดความสามารถในการเข้าสังคมหรือทำงานประจำ
• โรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive-Compulsive Disorder, OCD) มีความคิดซ้ำ ๆ ที่ไม่สามารถควบคุมได้ (Obsession),มีพฤติกรรมที่ต้องทำซ้ำ ๆ เพื่อลดความกังวล (Compulsion),ส่งผลต่อการใช้ชีวิตและกิจวัตรประจำวัน
• โรคเครียดหลังเหตุการณ์ร้ายแรง (Post-Traumatic Stress Disorder, PTSD) ฝันร้ายและภาพเหตุการณ์สะเทือนใจซ้ำ ๆ,หลีกเลี่ยงสิ่งที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ร้ายแรง,อารมณ์แปรปรวนและระแวดระวังมากผิดปกติ
• โรคสมาธิสั้น (ADHD) ขาดสมาธิในการทำกิจกรรมต่าง ๆ,อยู่ไม่นิ่งและมีพฤติกรรมหุนหันพลันแล่น,มีปัญหาในการจัดการเวลาและความรับผิดชอบและนอนไม่หลับ

2. สาเหตุโรคทางจิตเวชเกิดจากปัจจัยหลายประการที่ส่งผลกระทบต่อสมองและระบบประสาท ได้แก่

• พันธุกรรม หากสมาชิกในครอบครัวมีประวัติโรคทางจิตเวช โอกาสที่บุคคลจะเป็นโรคเพิ่มขึ้น
• ความไม่สมดุลของสารเคมีในสมอง สารสื่อประสาท เช่น เซโรโทนิน (Serotonin) โดพามีน (Dopamine) และนอร์อิพิเนฟริน (Norepinephrine) มีบทบาทสำคัญในการควบคุมอารมณ์และพฤติกรรม
• ปัจจัยทางจิตสังคม ความเครียดจากการทำงาน ปัญหาครอบครัว หรือสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม อาจส่งผลให้เกิดความผิดปกติทางจิตใจ
• ประสบการณ์กระทบกระเทือนจิตใจ เช่น การถูกล่วงละเมิดทางร่างกายหรือจิตใจ อุบัติเหตุ หรือการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก
• การใช้สารเสพติดและแอลกอฮอล์ มีผลต่อการทำงานของสมองและอาจกระตุ้นให้เกิดหรือทำให้อาการของโรครุนแรงขึ้น
• ปัจจัยทางชีวภาพและฮอร์โมน การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน เช่น ในช่วงวัยรุ่นหรือสตรีที่ตั้งครรภ์ อาจส่งผลให้เกิดภาวะซึมเศร้าหรืออารมณ์แปรปรวน

3. ปัจจัยเสี่ยง หรือ กลุ่มเสี่ยง และผลนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงทั้งทางร่างกายและจิตใจ

• ผู้ที่เผชิญกับความเครียดเรื้อรังหรือเหตุการณ์สะเทือนใจผู้ป่วยบางรายอาจมีความคิดและพฤติกรรมฆ่าตัวตาย ซึ่งต้องได้รับการดูแลและช่วยเหลือโดยด่วน
• ผู้ที่ใช้สารเสพติดหรือดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก บางคนอาจหันไปใช้สารเสพติดหรือแอลกอฮอล์เพื่อหลีกเลี่ยงอาการทางจิตเวช ซึ่งจะทำให้อาการรุนแรงขึ้น
• ผู้ที่มีภาวะทางกาย เช่น โรคเรื้อรัง หรือภาวะทุพโภชนาการ โรคจิตเวชบางประเภท เช่น โรคซึมเศร้าและโรควิตกกังวล อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง และโรคอ้วน
• บุคคลที่ขาดการสนับสนุนทางสังคมและครอบครัว ความสัมพันธ์ที่บกพร่อง ผู้ป่วยอาจมีปัญหาในการสื่อสารและสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่น ทำให้เกิดความขัดแย้งในครอบครัวและสังคม

หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาการของโรคอาจกำเริบและรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆการตรวจวินิจฉัย

4. การรักษา

การรักษาโรคทางจิตเวชสามารถแบ่งออกเป็นหลายวิธี ขึ้นอยู่กับประเภทและระดับความรุนแรงของโรค ได้ดังนี้

4.1 การใช้ยา

• ยาต้านเศร้า (Antidepressants): ใช้รักษาโรคซึมเศร้าและโรควิตกกังวล โดยช่วยปรับสมดุลของสารสื่อประสาทในสมอง เช่น เซโรโทนิน (Serotonin) และนอร์อิพิเนฟริน (Norepinephrine)
• ยารักษาโรคจิต (Antipsychotics): ใช้ในผู้ป่วยโรคจิตเภทหรือไบโพลาร์ที่มีอาการทางจิต เช่น ประสาทหลอนหรือหลงผิด
• ยาคลายกังวล (Anxiolytics): ใช้บรรเทาอาการวิตกกังวล และช่วยให้นอนหลับ แต่ต้องใช้อย่างระมัดระวังเนื่องจากอาจทำให้เกิดการพึ่งพายา
• ยาควบคุมอารมณ์ (Mood Stabilizers): ใช้รักษาโรคไบโพลาร์ เพื่อป้องกันอารมณ์แปรปรวนทั้งภาวะซึมเศร้าและแมเนีย

4.2 จิตบำบัด (Psychotherapy)

• การบำบัดพฤติกรรมทางปัญญา (Cognitive Behavioral Therapy, CBT): ช่วยให้ผู้ป่วยเปลี่ยนแปลงความคิดและพฤติกรรมที่เป็นปัญหา
• การบำบัดแบบสนับสนุน (Supportive Therapy): ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถจัดการกับความเครียดและสร้างความมั่นใจในการใช้ชีวิตประจำวัน
• อื่นๆ เช่น จิตพลวัตหรือจิตวิเคราะห์,EMDRการบำบัดรักษาบาดแผลทางใจ ใช้ในการทำความเข้าใจปมปัญหาภายในจิตใจที่ส่งผลกระทบต่ออารมณ์และพฤติกรรม ตัวอย่าง PTSD,TRAUMA เป็นต้น

4.3 การรักษาอื่น ๆ

• ดนตรีบำบัด Music therapy
• การกระตุ้นสมองด้วยแม่เหล็กไฟฟ้า (Transcranial Magnetic Stimulation, TMS): ใช้ในการรักษาผู้ป่วยโรคทางจิตเวชที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบดั้งเดิม

5. การป้องกันโรคทางจิตเวช

การป้องกันโรคทางจิตเวชสามารถทำได้โดยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและสภาพแวดล้อมเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรค เช่น

• การดูแลสุขภาพจิต ฝึกฝนการควบคุมอารมณ์และการจัดการความเครียด ฝึกหายใจลึก ๆ หรือทำสมาธิเพื่อลดความวิตกกังวล หลีกเลี่ยงการใช้สารเสพติดและแอลกอฮอล์ พูดคุยและเปิดใจกับคนที่ไว้ใจได้เกี่ยวกับปัญหาหรือความเครียดที่เผชิญ
• การดูแลสุขภาพกาย ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่น การเดิน วิ่ง โยคะ หรือว่ายน้ำ ,รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผัก ผลไม้ และโปรตีนที่มีคุณภาพ นอนหลับให้เพียงพอวันละ 6-8 ชั่วโมง
• การเสริมสร้างสังคมและสิ่งแวดล้อม ใช้เวลากับครอบครัวและเพื่อนฝูงที่ให้การสนับสนุน มีงานอดิเรกหรือกิจกรรมที่สร้างความผ่อนคลาย หลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่ก่อให้เกิดความเครียดสูง

6. การฟื้นฟูสุขภาพจิต Rehabilitation

การฟื้นฟูสุขภาพจิตเป็นกระบวนการที่ช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นหลังจากการรักษา โดยรวมถึง การฟื้นฟูทางร่างกายด้วยการออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างสมรรถภาพทางกายและลดความเครียด ,ปรับเปลี่ยนโภชนาการให้เหมาะสมกับสุขภาพจิต,การฟื้นฟูทางจิตใจ โดยการเข้าร่วมกลุ่มสนับสนุนหรือการให้คำปรึกษาจากนักจิตวิทยา ฝึกฝนทักษะในการรับมือกับความเครียด หรือการฟื้นฟูทางสังคม คือ การกลับไปทำงานหรือเรียนหนังสือตามปกติ ,การเข้าร่วมกิจกรรมสังคมเพื่อสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น และการเข้าร่วมกิจกรรมดนตรีบำบัดหรือกิจกรรมศิลปะบำบัดเพื่อเสริมสร้างความสุข

7. Technology (Equipment/Investigate) เทคโนโลยีทางการแพทย์ (เครื่องมือ การวินิจฉัย)

การรักษาโรคทางจิตเวชในปัจจุบันไม่ได้อาศัยเพียงแค่ยาและจิตบำบัด แต่มีการนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของการรักษา การกระตุ้นสมองด้วยเทคโนโลยีต่างๆ ใช้สำหรับผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อยาหรือการบำบัดแบบดั้งเดิม

• TMS (Transcranial Magnetic Stimulation) — การกระตุ้นสมองด้วยสนามแม่เหล็ก ใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ากระตุ้นบริเวณสมองที่เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าหรือโรคทางจิตเวชที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบดั้งเดิม
• การบำบัดด้วยออกซิเจนแรงดันสูง(HBOT)กับโรคทางจิตเวช—ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด และเนื่องจากการทำงานของเซลล์ประสาทขึ้นอยู่กับระดับออกซิเจนในสมอง การบำบัดด้วยออกซิเจนแรงดันสูงจึงถือเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพอย่างยิ่งในการรักษาโรคทางจิต ออกซิเจนที่เพิ่มขึ้นในเลือดช่วยปกป้องและฟื้นฟูเซลล์ประสาทที่ได้รับผลกระทบจากระดับคอร์ติซอล และช่วยปรับสมดุลกิจกรรมของคลื่นสมอง ทำให้สารเคมีในสมองสมดุล