สวัสดีครับเมื่อสัปดาห์ก่อน ผมมีโอกาสได้เจอและปรึกษากับ นพ.สุกรี คุ้มรักษ์ ศัลยแพทย์กระดูกและข้อ ถึงเคสคนไข้ที่ดูแลอยู่ว่าเราจะวางแผนการรักษาคุณลุงกันอย่างไรดี ซึ่งคุณลุงที่เป็นคนไข้ผมได้มาด้วยอาการปวดเข่าจนไม่สามารถใช้ชีวิตได้อย่างเป็นปกติ ผมจึงตัดสินใจที่จะทำการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าแบบบางส่วนให้ คุณผู้อ่านหลายท่านอาจสงสัยว่าเราสามารถผ่าตัดข้อแบบบางส่วนได้ด้วยหรือ
การเปลี่ยนข้อเข่าเทียมแบบบางส่วน Unicompartmental Knee Arthroplasty (UKA) เป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับผู้ป่วยที่มีโรคข้อเข่าเสื่อมแบบบางส่วนครับ ถ้าโรคข้ออักเสบของผู้ป่วยจำกัดอยู่ในส่วนหนึ่งเดียวของข้อเข่า ซึ่งโดยปกติข้อเข่าจะถูกแบ่งออกเป็นสามส่วนหลัก คือ ช่องตรงกลาง (ส่วนด้านในของหัวเข่า), ช่องด้านข้าง (ส่วนนอก) และช่องของลูกสะบ้า ในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าแบบบางส่วนนี้ มีเพียงช่องเสียหายจะถูกแทนที่ด้วยโลหะและพลาสติก ในส่วนกระดูกอ่อนที่ปกติดีและกระดูกในส่วนอื่นที่ปกติ จะยังคงคงสภาพเดิมไว้ ซึ่งแตกต่างจากการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมแบบทั้งข้อ
การผ่าตัดข้อเข่าเทียมแบบบางส่วน (ขวา) จะเก็บรักษา เส้นเอ็น กระดูกอ่อนผิวข้อ และกระดูกส่วนที่ปกติไว้
ข้อดีของการเปลี่ยนข้อเข่าบางส่วน
- การฟื้นตัวได้เร็วมาก
- ความเจ็บป่วยน้อยหลังการผ่าตัด
- สูญเสียเลือดน้อย
การเปลี่ยนข้อเข่าเทียมบางส่วนแผลจะมีขนาดเล็กแผลประมาณ 4-5 เซนติเมตร และการบาดเจ็บของเนื่อเยื่อน้อยมาก ทำให้สามารถดำเนินชีวิตตามปกติได้เร็วขึ้น ในเวลาเพียงประมาณ 1 อาทิตย์ ผู้ป่วยมักจะมีอาการปวดหลังการผ่าตัดน้อย บวมน้อย และมีฟื้นตัวง่ายกว่าที่ผู้ป่วยเปลี่ยนข้อเข่าเทียมแบบทั้งข้อ ส่วนใหญ่ผู้ป่วยสามารถกลับบ้านหลังจากผ่าตัดภายใน 1-3 วัน นอกจากนี้เนื่องจากกระดูกกระดูกอ่อนและเส้นเอ็นในส่วนที่มีสุขภาพดีของเข่าจะถูกเก็บไว้เป็นปกติ ผู้ป่วยส่วนใหญ่ให้ข้อมูลว่าการเปลี่ยนข้อเข่าเทียมแบบบางส่วนให้ความรู้สึกเป็น “ธรรมชาติ” กว่าการผ่าตัดข้อเข่าเทียมแบบทั้งข้อ
อย่างไรก็ตาม การผ่าตัดด้วยเทคนิคพิเศษนี้ จำเป็นต้องอาศัยเครื่องมือที่ช่วยในการผ่าตัด เพื่อให้สามารถทำผ่าตัดได้อย่างถูกต้อง และวางผิวข้อเทียมและกระดูกอ่อนเทียมในตำแหน่งที่เหมาะสม ภายใต้ข้อจำกัดของขนาดบาดแผลผ่าตัดที่มีขนาดเล็กมาก และต้องเป็นแพทย์ที่มีความชำนาญในการผ่าตัดด้วยเทคนิคใหม่นี้เท่านั้น เพราะการผ่าตัดด้วยเทคนิคพิเศษนี้ทำได้ยากกว่าการผ่าตัดด้วยวิธีเดิม หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับโรคข้อเสื่อม สามารถปรึกษาศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่ ศูนย์ศัลยกรรมกระดูกและข้อ รพ.กรุงเทพพัทยา หรือ โทร.1719
