มะเร็งเกิดจากอะไร? รู้ทันสาเหตุ เพื่อลดความเสี่ยง
มะเร็งเป็นโรคร้ายที่เกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็น สภาพแวดล้อม พฤติกรรมการใช้ชีวิต และพันธุกรรม ซึ่งในบางกรณี พันธุกรรมมีบทบาทสำคัญในการเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคมะเร็ง โดยเฉพาะเมื่อมีคนในครอบครัวเคยเป็นมะเร็งมาก่อน
ปัจจุบันสามารถตรวจพันธุกรรมเพื่อประเมินความเสี่ยงมะเร็งได้
หากทราบว่าตนเองมีความเสี่ยงสูงตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็สามารถปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และเฝ้าระวังสุขภาพได้อย่างเหมาะสม ซึ่งจะช่วยลดโอกาสเกิดโรค และเพิ่มโอกาสตรวจพบมะเร็งในระยะเริ่มต้น ที่สามารถรักษาให้หายขาดได้
ใครบ้างที่ควรตรวจพันธุกรรมมะเร็ง?
- ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็ง โดยเฉพาะญาติสายตรง เช่น พ่อ แม่ พี่น้อง หรือปู่ย่าตายาย
- ผู้ที่มีสมาชิกในครอบครัวเป็นมะเร็งตั้งแต่อายุยังน้อย (อายุน้อยกว่า 50 ปี)
- ผู้ที่มีญาติใกล้ชิดเป็นมะเร็งชนิดเดียวกันหลายคน
- ผู้ที่มีมะเร็งหลายชนิดในคนเดียวกัน เช่น มีทั้งมะเร็งเต้านมและมะเร็งรังไข่
- ผู้ที่เป็นมะเร็งในอวัยวะที่มีเป็นคู่ เช่น มะเร็งไตทั้งสองข้าง หรือมะเร็งเต้านมทั้งสองข้าง
- ผู้ชายที่เป็นมะเร็งเต้านม ซึ่งพบได้น้อย แต่มีความเกี่ยวข้องกับพันธุกรรมสูง
- ผู้ที่มีเชื้อชาติที่มีความเสี่ยงสูง ต่อมะเร็งที่เกิดจากพันธุกรรม
ตรวจพันธุกรรมมะเร็งคืออะไร? ทำไมถึงสำคัญ?
การตรวจพันธุกรรมมะเร็ง (Genetic Testing for Cancer) เป็นการวิเคราะห์ยีนของคุณ เพื่อตรวจหาการกลายพันธุ์ของยีนที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็ง
- รู้ล่วงหน้า – ทราบความเสี่ยงของตนเองตั้งแต่เนิ่น ๆ
- ป้องกันได้ – ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ลดปัจจัยเสี่ยง และตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ
- รักษาได้เร็ว – หากตรวจพบความผิดปกติ สามารถวางแผนเฝ้าระวังและรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ตัวอย่างยีนที่เกี่ยวข้องกับโรคมะเร็งทางพันธุกรรม
- BRCA1 และ BRCA2 – เพิ่มความเสี่ยงต่อ มะเร็งเต้านมและรังไข่
- TP53 – เชื่อมโยงกับ มะเร็งหลายชนิด เช่น มะเร็งกระดูก มะเร็งเต้านม
- MLH1, MSH2, MSH6, PMS2 – เกี่ยวข้องกับ มะเร็งลำไส้ใหญ่ทางพันธุกรรม (Lynch Syndrome)
ขั้นตอนการตรวจพันธุกรรมมะเร็ง
- ปรึกษาแพทย์ – นัดพบแพทย์เฉพาะทาง เพื่อประเมินว่าคุณควรตรวจยีนใด
- เก็บตัวอย่าง – ใช้ตัวอย่างเล็กน้อยจาก เลือด น้ำลาย หรือเซลล์จากกระพุ้งแก้ม
- วิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ – ใช้เวลาประมาณ 2-4 สัปดาห์
- รับฟังผลตรวจ – แพทย์จะอธิบายผลและแนะนำแนวทางดูแลสุขภาพที่เหมาะสม
หากผลตรวจพบความผิดปกติ ต้องทำอย่างไร?
อย่าตกใจ! การพบความผิดปกติของยีน ไม่ได้หมายความว่าคุณจะเป็นมะเร็งแน่นอน แต่หมายถึงคุณมีความเสี่ยงมากกว่าคนทั่วไป
- วางแผนป้องกัน – ตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ และปรับไลฟ์สไตล์เพื่อลดความเสี่ยง
- ติดตามสุขภาพกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ – อาจต้องตรวจคัดกรองบ่อยกว่าคนทั่วไป
- พิจารณามาตรการป้องกันล่วงหน้า – เช่น การใช้ยา หรือการผ่าตัดลดความเสี่ยง (สำหรับบางกรณี เช่น มะเร็งเต้านม)
ทำไมต้องตรวจพันธุกรรมมะเร็งกับโรงพยาบาลกรุงเทพพัทยา?
- ทีมแพทย์เฉพาะทางด้านพันธุกรรม ให้คำปรึกษาแบบครบวงจร
เทคโนโลยีการตรวจล้ำสมัย แม่นยำ ได้มาตรฐานระดับสากล - สะดวก รวดเร็ว สามารถเข้ารับคำปรึกษาและตรวจได้ง่าย
- อย่ารอให้สายเกินไป! การตรวจพันธุกรรมสามารถช่วยคุณและครอบครัวลดความเสี่ยงจากมะเร็งได้
ตรวจพันธุกรรมมะเร็ง สำคัญอย่างไร?
- ช่วยให้รู้ความเสี่ยงของมะเร็งที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม
- สามารถป้องกัน และเฝ้าระวังโรคได้ตั้งแต่ระยะแรก
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสม
- เพิ่มโอกาสในการตรวจพบมะเร็งในระยะเริ่มต้น ซึ่งมีโอกาสรักษาหายสูง
หากคุณหรือครอบครัวมีประวัติมะเร็ง การตรวจพันธุกรรมอาจช่วยชีวิตคุณได้
บทความโดย นพ. สิทธิ สุขอวยชัย
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านอายุรศาสตร์มะเร็งวิทยา