เข้าสู่เทศกาลกินเจปีนี้ คนไข้ก็มาพร้อมคำถาม “กินเจ กินมังสวิรัติ ลดการฆ่าสัตว์ตัดชีวิต ได้บุญแล้วจะไม่เป็นมะเร็งด้วยใช่ไหมคะคุณหมอ?”
ตอบ “ไม่จริงครับ” จะกินอะไร กินเจ กินมังสวิรัติ กินชีวจิต กินเนื้อ ก็เป็นมะเร็งได้หมดครับ โดยเฉพาะมะเร็งเต้านม หมอตอบเพราะอ้างอิงจากข้อเท็จจริงที่ว่า “ตอนนี้ยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัดของการเกิดมะเร็งเต้านมครับ” แล้วกินอะไรถึงจะ “เป็น” มะเร็งเต้านม กินอะไรแล้ว “ต้าน” การเกิดมะเร็งเต้านม กิน… เช่น น้ำเต้าหู้ นมถั่วเหลือง เนื้อสัตว์ ของทอด ปาท่องโก๋ ยาคุม อาหารเสริม กาแฟ แล้วจะ”เป็น”มะเร็งเต้านมไหม กิน… เช่น สมุนไพร ถั่งเช่า วิตามินซี มังสวิรัติ แล้วจะ ”ต้าน” มะเร็งได้จริงหรือไม่
คำถามเรื่องอาหารการกินกับมะเร็งเต้านมเหล่านี้จึงเป็นสิ่งที่หมอต้องตอบคนไข้ในทุกวันที่ออกตรวจเลยครับ ซึ่งคำตอบนั้นก็ตอบง่ายมากครับ คือ “กินได้ทุกอย่างครับ” ขอแค่ “กินดี คือกินแต่พอดี กินของดี ปรุงสุกถูกสุขอนามัย กินให้ครบ 5 หมู่ และจะให้ดีก็กินของอร่อย ที่ไม่หวานไปเค็มไปหรือมันเกินไปครับ” ซึ่งหมอก็ตอบโดยอิงจากข้อเท็จจริงเดิมคือ “ตอนนี้ยังไม่มีใครทราบแน่ชัดว่ามะเร็งเต้านมเกิดจากอะไรกันแน่” นอกจากสาเหตุทางพันธุกรรมที่เคยเล่าไปในโพสก่อนๆ ที่ต้องมีประวัติมะเร็งเต้านมในครอบครัวชัดเจนและตรวจเจอการกลายพันธุ์ของยีน BRCA ร่วมด้วยครับ
ส่วนปัจจัยเสี่ยงที่ชัดเจนของมะเร็งเต้านมอื่น ๆ ก็แทบไม่มีข้อไหนเกี่ยวกับการกินอาหารชนิดใดเลย ดังนี้
- อายุมากขึ้น โดยเฉพาะมากกว่า 40 ปีขึ้นไป
- เคยเป็นมะเร็งเต้านมมาก่อน หรือเป็นที่เต้านมอีกข้าง
- เคยได้รับรังสีหรือสารกัมมันตรังสีบริเวณหน้าอก
- มีประวัติสัมผัสฮอร์โมนเอสโตรเจนมากกว่าคนปกติเช่น ไม่มีลูก, มีลูกคนแรกตอนอายุมาก, ไม่เคยให้นมบุตร, มีประจำเดือนก่อนอายุ 12 ปีและหลังอายุ 55 ปี, กินยาคุมมากกว่า 5 ปี และใช้ฮอร์โมนเสริมในสตรีวัยทอง เป็นต้น
- ภาวะอ้วน โดยเฉพาะในวัยหมดประจำเดือน
- ไม่เคยออกกำลังกาย
- ติดสุรา
- ติดบุหรี่
- ภาวะเครียด
ประกอบกับประสบการณ์ที่รักษาคนไข้มะเร็งเต้านมมาเป็นสิบ ๆ ปี พบว่า หลายคนที่ตามใจปากเรื่องกินจนน้ำหนักเกิน หรือชอบกินเนื้อเป็นชีวิตจิตใจจนเรียกได้ว่าสายเนื้อ หรือกินยาคุมมาเป็นสิบปี หรือช้อปอาหารเสริมคอลลาเจนมากินเกือบทุกยี่ห้อ พอมาตรวจเต้านมประจำปีกลับไม่พบความผิดปกติอะไร แต่บางคนที่ระวังเรื่องอาหารการกินมาก ๆ กินคลีน กินมังสวิรัติ ไม่กินเนื้อเลย กินอะไรต้องมีฉลากหรือเครื่องหมายอย.ชัดเจน กลับตรวจพบว่าเป็นมะเร็งอยู่บ่อย ๆ ทำให้คำตอบของหมอสำหรับคำถามที่ว่า จะกินอย่างไรให้ห่างไกลโรคมะเร็ง คือ “กินดี กินได้ทุกอย่าง” ดูน่าเชื่อถือมากขึ้นใช่ไหมครับ