มะเร็งที่พบได้บ่อยที่สุดและเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ในผู้หญิง ส่วนในผู้ชายแม้พบได้ไม่บ่อยแต่ก็สามารถพบมะเร็งเต้านมได้เช่นกัน ประมาณ 90% ของมะเร็งเต้านมเริ่มจากเซลส์เติบโตผิดปกติในท่อน้ำนม การตรวจพบมะเร็งตั้งแต่ระยะแรกของโรคจะช่วยให้การรักษามีโอกาสประสบความสำเร็จได้สูงยิ่งขึ้น
ปัจจัยเสี่ยง
- อายุ ในผู้หญิงที่มีอายุมากกว่า 50 ปีจะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น
- มีประวัติการเป็นมะเร็งเต้านม โดยผู้ป่วยที่เกิดมะเร็งเต้านมขึ้นที่ข้างหนึ่งมีความเสี่ยง 3-4 เท่าในการที่จะเกิดก้อนมะเร็งขึ้นที่เต้านมอีกข้าง
- มีประวัติการเป็นมะเร็งรังไข่ เนื่องจากการเป็นมะเร็งรังไข่เกี่ยวข้องกับการสัมผัสฮอร์โมน จึงเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งเต้านม
- มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งเต้านม จะเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งเต้านมเพิ่มขึ้น
- การกลายพันธุ์ของยีน BRCA1 หรือ BRCA2 มีความสัมพันธ์กับการเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งเต้านม และการมีประวัติมะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ ในครอบครัวตั้งแต่อายุน้อย
- การสัมผัสกับฮอร์โมนเอสโตรเจน ซึ่งเป็นฮอร์โมนเพศหญิงที่ควบคุมการเปลี่ยนแปลงของลักษณะทางเพศ โดยพบว่าการสัมผัสกับเอสโตรเจนเป็นเวลานาน เช่น ใช้ยาคุมกำเนิดมากว่า 1 ปีขึ้นไป มีประจำเดือนครั้งแรกตั้งแต่อายุน้อย ไม่เคยตั้งครรภ์และไม่เคยให้นมบุตรเป็นต้น จะเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งเต้านมมากกว่า
- ปัจจัยอื่นๆ ในการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น ความอ้วน ขาดการออกกำลังกาย ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่เป็นต้น
อาการ/สัญญาณเตือน
ส่วนใหญ่ผู้หญิงที่เป็นมะเร็งเต้านมเริ่มแรกอาจไม่มีอาการใดๆ เลย แต่มาตรวจพบจากการตรวจเต้านมประจำปีโดยแพทย์หรือการทำแมมโมแกรมอัลตร้าซาวด์ แต่ถ้ามีอาการผิดปกติเหล่านี้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
- คลำได้ก้อน ในเต้านมหรือใต้แขนตรงรักแร้
- บริเวณหัวนมบุ๋ม มีน้ำเหลืองหรือเลือดไหล หรือมีแผลเรื้อรัง
- เต้านมมีผื่น แดง ร้อน ผื่นคล้ายผิวส้ม
- เต้านมผิดรูป ผิดขนาดไปจากเดิม
- มีอาการปวดบริเวณเต้านมมากกว่าปกติ
การตรวจ/วินิจฉัย
การตรวจประเมินเบื้องต้นเป็นวิธีหนึ่งที่จะช่วยให้สามารถตรวจพบมะเร็งเต้านมในระยะต้นๆ ซึ่งจะส่งผลให้การรักษามีโอกาสประสบความสำเร็จสูง โดยการตรวจประเมินมะเร็งเต้านมเบื้องต้นสามารถทำได้ดังนี้
- การคลำเต้านมด้วยตนเองอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง เริ่มตั้งแต่อายุ 20 ปีขึ้นไป
- การตรวจด้วยวิธีแมมโมแกรม (mammogram) และอัลตร้าซาวด์เต้านม (ultrasound breast) แนะนำให้ผู้หญิงที่อายุมากกว่า 35-40 ปีขึ้นไปเข้ารับการตรวจทุก 1 ปี
- ถ้าพบสิ่งผิดปกติจะทำการวินิจฉัยโรคมะเร็งโดยการเจาะชิ้นเนื้อหรือผ่าตัดต่อไป
การรักษา
- การผ่าตัด
- รังสีรักษา
- เคมีบำบัด
- การรักษาโดยใช้ยาต้านฮอร์โมน
- การใช้ยาที่ออกฤทธิ์เฉพาะเจาะจงต่อเซลล์มะเร็ง (targeted therapy)
