หูเป็นอวัยวะสำคัญของร่างกาย เป็นที่ตั้งของอวัยวะรับเสียงเพื่อการได้ยิน เป็นอวัยวะเพื่อการทรงตัว ถ้าเราไม่สามารถได้ยินชัดเจน มีอาการหูอื้อ เราจะไม่อาจพูดคุยติดต่อสื่อสารและเข้าสังคมได้ตามปกติ ถ้ามีอาการเวียนหัว บ้านหมุน คลื่นไส้อาเจียน หรือหูดังมีเสียงรบกวนด้วยจะยิ่งทรมาน การหาสาเหตุของโรคและการให้การรักษาอย่างถูกต้องและทันท่วงทีเป็นเรื่องจำเป็นและสำคัญ สาเหตุของโรคอาจเป็นจากหูเอง หรือจากประสาทเกี่ยวข้อง หรือโรคทางสมอง หรืออาจมาจากโรคทางกายหลายๆอย่างที่เป็นต้นเหตุก็ได้ ถ้าเด็กเกิดใหม่มีการเสียการได้ยินตั้งแต่แรกเกิด ถ้าเป็นรุนแรงจะไม่อาจพูดได้ ทำให้ไม่อาจพัมนาตนเองและไม่อาจศึกษาเล่าเรียนได้อย่างเด็กปกติ และอาจเป็นใบ้
มารู้จักหูกันดีกว่า ว่าได้ยินและทรงตัวอย่างไร
หูมีส่วนประกอบ 3 ส่วน ทำงานร่วมกันเป็นอวัยวะในการฟังเสียงและการทรงตัว ได้แก่ หูชั้นนอก หูชั้นกลาง และหูชั้นใน
หูชั้นนอก
เป็นส่วนที่มองเห็นได้ชัด ประกอบด้วยใบหูและช่องหู ทำหน้าที่รวมเสียงและส่งคลื่นเสียงไปยังแก้วหู ซึ่งจะสั่นสะเทือน รวบรวมพลังเสียง ส่งต่อไปยังหูชั้นกลางและหูชั้นใน ในหูชั้นนอกมีต่อมขี้หู และต่อมไขมัน
หูชั้นกลาง
ประกอบด้วยกระดูก 3 ชิ้น ได้แก่ ค้อน ทั่ง โกลน ลอยตัวอยู่ในอากาศทำหน้าที่คล้ายเครื่องทุ่นแรง กระดูกทั้ง 3 ชิ้นนี้ช่วยรับการสั่นสะเทือนจากแก้วหูไปยังหูชั้นในโดยอาศัยพลังกลและด้วยอัตราส่วนต่างระหว่างพื้นที่ของแก้วหู และฐานกระดูกโกลนในอัตรา 20:1 ระดับความดันอากาศในหูชั้นกลางปรับโดยท่อต่อระหว่างหูชั้นกลางและหลังโพรงจมูกให้เท่าบรรยากาศเสมอ
หูชั้นใน
ประกอบด้วยกระดูกรูปหอยโข่ง (Cochlea) ขดกันสองรอบครึ่ง เป็นที่อยู่ของปลายประสาทรับการได้ยิน รับความถี่ของเสียงตั้งแต่เสียงแหลมไปเสียงทุ้ม และติดต่อกับอวัยวะรับรู้การทรงตัวรูปครึ่งวงกลม 3 อัน ตั้งฉากซึ่งกันและกัน รับรู้การเคลื่อนไหวของศีรษะในท่าต่างๆ ปลายประสาทการได้ยินและการทรงตัวส่งกระแสไปตามก้านสมองไปสู่สมองเพื่อรับรู้
โรคของหูที่ทำให้หูอื้อ หูดับ
ปัญหาที่พบโดยทั่วไปของหูและการได้ยิน
- ช่องหูชั้นนอกตีบแคบ (Atresia)
- ขี้หูอุดตันช่องหู (Impact Cerumen)
- การติดเชื้อในช่องหู หูอักเสบ (Ext.Otitis)
- แก้วหูทะลุ (Pertorated Eardrum)
- การติดเชื้อในโพรงหูชั้นกลาง หูน้ำหนวก (Otitis Media)
- ท่อปรับแรงดันในหูชั้นกลางตันจากหวัดภูมิแพ้
- โรคของหูชั้นใน (Meniere’s Disease)
- โรคของเส้นประสาทรับเสียง (Sudden Hearing Loss)
- โรคของสมอง เนื้องอก (Schwannoma,Tumour)
- การไหลเวียนกระแสโลหิตบกพร่อง (Abnormal Circulation)
- หูตึงเมื่อเข้าวัยชรา (Ageing Hearing Loss)
โรคหูที่ควรสนใจ
กลุ่มอาการมีเนีย (Meniere’s Syndrome)
คือความผิดปกติของหูชั้นในที่เกิดขึ้นเองโดยไม่ทราบสาเหตุเป็นการมีน้ำคั่งในหูชั้นใน อาการ คือ หูจะอื้อ หูตึง อย่างกระทันหันและทรงตัวไม่ได้ การดูแลรักษาความผิดปกติของหูชั้นในเช่นนี้แก้ไขให้ดีขึ้นได้ และถ้าไม่รักษาจะเป็นมากขึ้น
หูตึงเฉียบพลัน (Suddien Hearing Loss)
หลายคนหูตึงได้อย่างเฉียบพลัน (ปกติเป็นหุข้างเดียว) โดยจะมีการหูอื้อทันที นับเป็นอาการฉุกเฉินที่ต้องรีบรักษาทันที หรือยิ่งกว่านั้นอาจต้องเข้าโรงพยาบาล เพื่อป้องกันไม่ให้หูตึงถาวร สาเหตุอาจมาจากเชื้อไวรัส หรือหลอดเลือดแตก หรือเยื่อหูชั้นในชำรุด แตก หรืออาจมีเหตุจากโรคทางกายบางอย่าง
หูตึงจากเนื้องอกในสมอง (Schwannoma)
บางคนหูตึงข้างเดียวอย่างช้าๆ เป็นมากขึ้นทุกที อาจมีเสียงรบกวนในหู ในสมอง และอาการเดินเซในระยะเวลาต่อมา จะต้องนึกถึงเนื้องอกในหูชั้นในซึ่งอาจโตเข้าสมองต้องรับการตรวจโดยแพทยืผู้เชี่ยวชาญด่วน
หูตึงจากโรคทางกาย
โรคทางกายหลายๆอย่าง อาจทำร้ายหูชั้นในและทำให้เกิดหูตึง เสียการทรงตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง โรคไตวาย โรคคอหอยพอก หรือไทรอยด์เป็นพิษ การดูแลรักษาทำได้ด้วยการตรวจเลือดและรักษาตามโรค
การตรวจพิเศษ
- การตรวจการได้ยินแบบพิเศษ (Bekesy)
- การตรวจการเดินและการทรงตัว (Posturogarphy)
- การตรวจประสาทหูชั้นในโดยการทำ Caloric test
- การทำ Positioning test
- การตรวจการเคลื่อนไหวผิดปกติของตาด้วย VNG
- การตรวจการทำงานของก้านสมองด้วย Brainstem Electrical Response Audiometer (BERA)
สามารถปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่ศูนย์หู คอ จมูก รพ.กรุงเทพพัทยา หรือโทร.1719